Eindsprint dag 4 – Aan alles komt een eind

To Do is alles wat ik nog moet reviseren. In Progress had ik onderhanden toen ik vandaag stopte. New material zijn extra scenes die voor de revisie nodig waren. Revised Draft is waarschijnlijk klaar maar moet ik wellicht nog op terugkomen. Final Draft blijf ik in principe verder van af, tenzij op basis van redactionele feedback.

FINISHLIJN!

De revisie-eindsprint van Kleinste kwaad heeft vandaag, een dag vóór planning, de zwart-wit geblokte vlag bereikt! Het moet nog een beetje indalen, maar dat betekent… dat Kleinste kwaad af is*!

Het was een stormachtige eindsprint-van-de-eindsprint. Was gisteren een legpuzzel, dan was vandaag een 3D-legpuzzel zonder nummertjes of plaatje**.

En alsof het een exercitie was in deterministische filosofie, kwam ik na al dat gepuzzel alsnog bij hetzelfde einde uit. Zou vrije keuze dan toch een illusie zijn, en onze lotsbestemming al vanaf geboorte bepaald? Of draaf ik nu door, en geldt dit vooral voor personages in boeken waarvan de schrijver het einde al heeft bepaald?

Hoe het ook zij, ik elk geval ben ik met deze laatste*** revisieronde:

KLAAR****!

23.500 woorden gereviseerd (van In Progress en To Do naar Revised Draft), GEEN nieuwe woorden onderhanden genomen, 1.300 woorden nieuw proza geschreven (New material).


* Wéér af is, moet ik zeggen, want voor de Kerst had ik versie 1 al ingeleverd.

** Het verschil is natuurlijk wel dat ik in dit geval het plaatje mocht verzinnen en de nummertjes mocht bepalen, en zelfs — in beperkte mate — de vorm van de stukjes mocht bijsnijden.

*** De laatste? Of komt er nog een achteraan? Halen we de publicatiedeadline… of niet? Dat en meer in de volgende aflevering van… De Redactie!

**** Op wat polijstwerk na, wat ik morgen wel rond krijg.

Eindsprint dag 3 – De Legpuzzel

To Do is alles wat ik nog moet reviseren. In Progress had ik onderhanden toen ik vandaag stopte. New material zijn extra scenes die voor de revisie nodig waren. Revised Draft is waarschijnlijk klaar maar moet ik wellicht nog op terugkomen. Final Draft blijf ik in principe verder van af, tenzij op basis van redactionele feedback.

Nee, de revisie-eindsprint van Kleinste kwaad heeft me niet opeens in een boek van Ed McBain verplaatst. Deze legpuzzel zit niet in het boek; het revisiewerk wás vandaag een legpuzzel.

De motivatie van Zorah en Roelant had aandacht nodig, maar ook diverse plotlijnen en -punten moesten beter of anders worden uitgewerkt. Dat had tot gevolg dat diverse hoofdstukken aan diggelen zijn gespat, waarvan ik vervolgens de scherven kon polijsten om ze op een andere manier weer in elkaar te leggen, waardoor plotseling ook de volgorde heel nauw luisterde, om over de informatiedramaturgie* maar niet te spreken.

Uiteindelijk heb ik een paar elegante oplossingen gevonden door hoofdstukken samen te voegen of juist te splitsen, scenes naar andere gezichtspunten om te schrijven en ook vandaag weer wat nieuw materiaal toe te voegen (nét niet gecompenseerd door de darling die ik heb gekilld).

20.000 woorden gereviseerd (van In Progress en To Do naar Revised Draft), 2.500 nieuwe woorden onderhanden genomen (In Progress), 700 woorden nieuw proza geschreven (New material).


* Wie weet wat wanneer.

Eindsprint dag 2 – Lekker op gang

To Do is alles wat ik nog moet reviseren. In Progress had ik onderhanden toen ik vandaag stopte. New material zijn extra scenes die voor de revisie nodig waren. Revised Draft is waarschijnlijk klaar maar moet ik wellicht nog op terugkomen. Final Draft blijf ik in principe verder van af, tenzij op basis van redactionele feedback.

De revisie-eindsprint van Kleinste kwaad kwam vandaag lekker op gang. Dat het in alle opzichten een makkelijker dag was hielp zeker mee; dat ik van 9:00-14:00 helemaal niets anders hoefde te doen (behalve — oeps, vergeten — de was), was doorslaggevend.

Het leukste van het werk van vandaag was toch wel het toevoegen van twee nieuwe scenes, eentje waarin Roelant probeert een drone te achtervolgen door Rivierenland, en eentje waarin Zorah bruikbaar antwoorden probeert te ontlokken aan twee dronken studentes.

17.000 woorden gereviseerd (van In Progress en To Do naar Revised Draft), 1.500 nieuwe woorden onderhanden genomen (In Progress), 1.400 woorden nieuw proza geschreven (New material).

Morgen meer meters maken!

Eindsprint dag 1 – Alle begin is moeilijk

To Do is alles wat ik nog moet reviseren. In Progress had ik onderhanden toen ik vandaag stopte. Revised Draft is waarschijnlijk klaar maar moet ik wellicht nog op terugkomen. Final Draft blijf ik in principe verder van af, tenzij op basis van redactionele feedback.

De revisie-eindsprint van Kleinste kwaad begon vandaag met een hele moeilijke dag — overigens niet gerelateerd aan het proces. Ik had de dag al afgeschreven, toen ik in een wachtkamer toch nog kans zag de laptop open te klappen voor een uurtje werk. Hoewel ik numeriek dus achter lig op schema, heb ik gevoelsmatig een enorme overwinning behaald.

Wat bezielt Zorah om zich met deze zaak te gaan bemoeien? Zowel mijn proeflezers als mijn redacteur vroegen zich dat af. Ik weet het natuurlijk wel, dus de feedback betekende vooral dat ik dat beter op de pagina moest krijgen. Dat begint nu te lukken.

7.700 woorden gereviseerd (van In Progress en To Do naar Revised Draft), 2.100 nieuwe woorden onderhanden genomen (In Progress).

En zeer toepasselijk op de equinox: er zijn precies evenveel woorden áf (licht- + donkergroen) als nog te doen (oranje)!

Morgen meters maken!

Tijd voor de eindsprint

Kleinste kwaad zou op 11 mei verschijnen.

Ik had het allemaal zo perfect gepland.

I love deadlines. I like the whooshing sound they make as they fly by.

Douglas Adams

Revisie is wat je overkomt als je andere plannen maakt.

Vrij naar John Lennon

Dit boek lezen is een sneltrein instappen die je pas weer verlaat op de laatste pagina.

Geen redactieplan overleeft het eerste contact met de redacteur.

Vrij naar Helmuth von Moltke

Per 1 juli was ik gestopt bij mijn vorige baan; pas na de Kerstvakantie zou ik bij mijn nieuwe baan beginnen*. Het halfjaar daartussen zou ik Kleinste kwaad afmaken. Voor de Kerst zou ik de wat mij betreft definitieve versie inleveren. Op 16 januari had ik redactie-overleg over Kleinste kwaad. Het laatste polijstwerk op basis van de feedback van mijn redacteur zou ik dan gewoon naast mijn nieuwe baan doen, zodat ik op mijn sokken de deadline van 1 februari zou halen voor publicatie op 11 mei.

Niet dus.

Heel Cruijffiaans is het voordeel van een Hele Goede Redacteur (want dat is mijn onvolprezen Roselinde Bouman) meteen een nadeel: een combinatie van liefde voor mijn boeken en mijn hoofdpersonen, de toewijding om het best mogelijke boek te willen publiceren, en vele uitstekende ideeën om dat laatste te bereiken.

Met andere woorden: polijsten? Zeg maar gerust beitelen! Renoveren! Verbouwen! Afbreken en met de brokstukken iets beters bouwen! Van de fundering af opnieuw beginnen!

Oké, nu overdrijf ik. Maar heel even, toen ik thuiskwam van dat redactie-overleg, voelde het wel zo. Hoe en vooral wanneer ging ik al dat werk doen dat uit de uitstekende ideeën van Roselinde volgde? Hoe ging ik de tijd vinden om dat allemaal naast mijn nieuwe baan doen en ook nog de deadline halen?

Het antwoord was natuurlijk: niet, dus.

Lang verhaal kort: mijn redacteur en uitgever konden leven met uitstel. Kleinste kwaad is nu gepland voor begin juli, en mijn deadline is even ver verschoven, naar 1 april. Om die deadline te halen heb ik de komende week, van 20-24 maart, vrij genomen voor het resterende benodigde revisiewerk.

De komende week ga ik hier nauwgezet bijhouden hoe het werk vordert. Aanmoedigende kreten slakend langs de kant staan met vlaggetjes, toeters en spandoeken is welkom!

Links: een grafische weergave  van hoe ver ik ben. To Do is alles wat ik nog moet reviseren. In Progress had ik onderhanden toen ik de vorige sessie stopte. Revised Draft is waarschijnlijk klaar maar moet ik wellicht nog op terugkomen. Final Draft blijf ik in principe verder van af, tenzij op basis van redactionele feedback.

Rechts drie lijstjes met redactionele aantekeningen en feedbackpunten van mijn proeflezers. Links de aantekeningen die ik nog moet verwerken (lijkt misschien weinig, maar ik heb de meest complexe ingrepen natuurlijk voor het laatst bewaard). In het midden het lijstje suggesties dat ik heb afgewezen. En rechts (en bevredigend lang) het lijstje punten dat ik al heb verwerkt.

PS: In ander nieuws krijgt Kleinste kwaad ook nog een andere cover. Ik ben dol op deze fraaie plaat, en heel gelukkig dat we als model de perfecte Sharon hadden gevonden (een van de ontvoerde kinderen in dit boek en tevens mijn favoriete hoofdpersoon). Maar op basis van feedback uit de boekhandel blijkt dat we beter af zijn met een ander ontwerp en een andere stijl. (Het goede nieuws is natuurlijk dat we binnenkort dus wéér een cover reveal kunnen doen!)


* Hoe bedoel je, 'leven van het schrijven'? Wat is dat voor vreemde nieuwlichterij?

Mijn tweede boek: ‘Kleinste kwaad’!

Kleinste kwaad, de opvolger van Klaverblad, waarin je kan lezen hoe het Zorah Thijssen en Roelant Onderwater vergaat na de stormachtige afloop van mijn eerste boek, ligt in mei 2023 in de winkels. Hierbij alvast een sneak peek: de cover, de titel en de blurb!

Detective Roelant Onderwater heeft het criminele circuit voorgoed vaarwel gezegd. Vanaf nu neemt hij alleen nog koosjere zaken aan, zo heeft hij zijn partner Zorah beloofd. Maar dat voornemen blijkt lastiger vol te houden dan verwacht. Als hij een telefoontje ontvangt van Ko, een drugshandelaar bij wie Roelant in het krijt staat, kan hij onmogelijk nee zeggen. Ko’s dochter is ontvoerd en blijkbaar zijn de levens van nog vijf andere kinderen in gevaar. Roelant bijt zich vast in de zaak, maar besluit Zorah buiten schot te houden.

Zorah Thijssen worstelt al twee jaar met de nasleep van de zaak waarbij ze Roelant ontmoette, maar die ook haar carrière en haar gedroomde toekomst verwoestte. Als de ouders van een ontvoerd meisje haar hulp inroepen, grijpt ze die kans dankbaar aan. Halsoverkop stort Zorah zich op de zaak, maar daarmee zet ze meer op het spel dan ze beseft.

Zo begint een race tegen de klok tegen een gewetenloze, onzichtbare vijand, met de levens van zes onschuldige kinderen als inzet.

Wat als?

Read the English version here.

Beste collega-man*,

Wat als het je zus is? Je dochter? Je vrouw of vriendin? Of laten we het voor het gemak hebben over je moeder, want die hebben we allemaal. Wat als het deze vrouwen zijn, vrouwen die jou persoonlijk dierbaar zijn, die in de kleedkamer van de voetbalclub op ranzige wijze over de tong gaan? Waarover je collega’s elkaar vragen met wie ze het liefst onder de douche zouden gaan**?

Wat als jouw puberdochter op straat wordt nagefloten? Als ze wordt nagelopen, ongewild aangesproken, niet met rust wordt gelaten als ze dat wanhopig vraagt? Als ze in de lift bij de billen of borsten wordt gepakt? Als haar stagebegeleider veel te dicht over haar heen hangt? Als ze elke training weer de erectie van haar trainer in haar rug voelt?

Wat als je zwager zich tegen haar wil aan je zus opdringt, omdat hij vindt dat het zijn huwelijkse recht is? Als haar leidinggevende bij het functioneringsgesprek ineens de deur op slot draait, zijn hand op haar blote knie legt, zijn mond op de hare duwt, zijn tong naar binnen dwingt? Als haar dansleraar seks eist als voorwaarde voor haar gedroomde succes?

Wat als hij het niet eist, maar met geweld neemt?

En wat als alle mannen er omheen horen, zien en zwijgen als de spreekwoordelijke aapjes? Als die de schouders ophalen, denken dat het geen kwaad kan, dat het er gewoon bij hoort, en dat je zus, dochter, vrouw, vriendin, moeder het misschien ook wel een beetje zelf heeft uitgelokt?

Wat zou je daarvan vinden?

Elke vrouw, elk meisje, is je zus, je dochter, je vrouw, je vriendin, je moeder. Het is altijd erg, niet alleen als het de vrouwen in jouw leven overkomt. Altijd. En voor verreweg de meeste vrouwen zijn deze vragen niet hypothetisch, maar dagelijkse, pijnlijke, vernederende realiteit.

En als je geen deel bent van de oplossing, ben je deel van het probleem. Als je die voetballer niet bent, die collega, die bouwvakker, die naloper, betaster, stagebegeleider of trainer, die partner, leidinggevende of dansleraar, dan ben je wel dat aapje.

Dus haal die harige handen van je mond.


* Deze brief is ook aan mijzelf.

** Dit gesprek heb ik meegemaakt op de werkvloer. Ik heb toen mijn harige handen op mijn mond gehouden. Nooit meer.

Mijn schrijfjaar 2021

In de jaren (wat zeg ik, decennia) dat ik droomde van mijn eerste boek*, had ik niet verwacht dat ik het jaar dat deze droom werkelijkheid werd zou afsluiten met vooral een gevoel van intense opluchting dat het voorbij is. Wat 2022 ook brengt, het heeft sowieso al een streepje voor omdat het niet 2021 is. Dat is de pijnlijke werkelijkheid, denk ik, van debuteren in een coronajaar. Nog los van de winkelsluiting, die het flink moeilijker maakte om mijn lezers te bereiken, bracht 2021 mij persoonlijk ook nog een covidinfectie, long covid en een burn-out.

Toch was het lang niet allemaal kommer en kwel. In tegendeel: er is op schrijfgebied veel goeds gebeurd vorig jaar. Daarom toch wel de traditionele jaarlijkse terugblik. Wat heeft 2021 mij als schrijver gebracht?

Ja, wat?

Two-Book Deal!

Het is zover: vandaag hebben Boekerij en ik getekend* voor twéé vervolgen op Klaverblad! Ik laat nu nog even niks los over de inhoud van de boeken, maar wees gerust: een tipje van de sluier van boek 2 wordt heel binnenkort opgetild. Wel kan ik alvast verklappen dat Zorah en Roelant hun opwachting weer maken; hun verhaal gaat verder!

* Vanwege corona hebben we het tekenen helaas digitaal moeten doen, maar zodra het kan, plakken we er nog een feestelijk moment aan vast.